طبس- سرپرستی یزدفردا: با توجه به برگزاری انتخابات شوراهای اسلامی شهر و روستا در 24 خرداد 1392 همزمان با انتخابات ریاست جمهوری و نیز اتمام دوره سوم شوراهای اسلامی شهر و روستا در کشور در مصاحبه اختصاصی با دکتر"محمدعلی عبداله زاده" نماینده مردم طبس، فردوس، بشرویه و سرایان در مجلس شورای اسلامی و رییس هیئت نظارت بر انتخابات شوراهای اسلامی شهر و روستا در استان خراسان جنوبی به ارزیابی عملکرد و بررسی عوامل پویایی شوراهای اسلامی، چالش های پیش روی این تشکل و راهکارهای رفع این مشکلات پرداختیم.

1-ارزیابی شما از عملکر سه دوره گذشته شوراهای شهر و روستا در استان چیست؟

در طول سه دوره شوراهای کشور با وجود اختلافات و ضعفها، موفقیت های بزرگ در حوزه های شهری حاصل شده است که این امر نشان از انسجام ملی دارد و قطعا وجود شوراهای اسلامی شهر و روستا مطابق با اصل مردم سالاری نظام و حاکمیت مردمی انقلاب اسلامی است که شهروندان بعنوان ذینفع در تصمیم گیری و مشارکت اجتماعی حضور پیدا می کنند.

2- مهمترین مشکلات و چالش هایی که شوراهای شهرهای نسبتا کوچک با آن دست و پنجه نرم می کنند چیست از نظر شما چه راهکارهای قانونی می تواند به حل این مشکلات کمک کند.

یکی از مشکلات شوراهای شهر در سالهای اخیر چالشها و تنشهای میان آنها با فرمانداریها بود که همین امر گاه زمینه برخی موضع گیریها از سوی شوراها و فرمانداریهارا پدید آورده است، به‌طوری که بخش قابل توجهی از مصوبات شوراهاکه پس از تصویب برای تصویب نهایی به فرمانداریها ارسال می ‌شد به دلایل گوناگون مورد اعتراض فرمانداری واقع شده و مجددا بازپس فرستاده می ‌شدند.

البته شاید این اختلافات در استان خراسان جنوبی کمتر دیده می شد اما به نظر می‌رسد در دوره دوم و سوم شورای اسلامی این اختلاف در کشور شکل پررنگتری به خود گرفت که فقدان زمینه یک ارتباط نظام مند و برابر با ضوابط بین اعضای شورای شهر و فرمانداری ‌و استانداری موجب بروز آن می شد.

نباید شورای شهر بعنوان شورای شهرداری منصوب شود و باید قوانین شهر و شهرداری را نیز اصلاح کنیم. قوانین انتخاب، استیضاح و یا حذف شهردار نیز باید اصلاح شود و در مواردی که شوراها می‌توانند در دیگر دستگاه‌ها مانند آموزش و پرورش و یا بهداشت و درمان دخالت داشته باشند، این مسئله باید تا جایی پیش رود که خود دستگاه‌ها بخشی از وظایف خود را محله‌محور کنند و اختیارات خود را به شوراها تفویض کنند.

3-به نظر شما نگاه فرمانداری ها و استانداری ها به بخش اجرایی شورها چه تاثیری در تحقق مدیریت واحد شهری دارد؟

استقلال شوراها، مثل استقلال مجلس است. شوراها نباید وابستگی به کسی یا جایی داشته باشند چرا که در غیراین صورت مصوبات آنها دچار مشکل خواهد شد و به درستی اجرا نمی‌شود لذا باید اینها استقلال داشته باشند تا مصوبات آنها بعد از بررسی فرمانداری‌ها به قانون تبدیل شود.

4- همکاری  ادارات و سازمان ها با شوراها را در 3 دوره گذشته چگونه ارزیابی می کنید؟ برای بهتر شدن این ارتباط چه پیشنهاداتی دارید؟

به نظر می ‌رسد شوراها به‌عنوان یک نهاد مردمی که نزدیک به ۱۴سال از فعالیتشان می ‌گذرد هنوز جایگاه واقعی خود را به دست نیاورده و آنچنان که باید از حمایتهای سایر نهادهای تصمیم گیرنده و اجرایی در امور شهرها بی ‌بهره‌اند و گویی در این راه به شوراها به چشم یک رقیب نگریسته می ‌شود تا نهاد مردمی و بازوی اجرایی که تلاش می ‌کند در قالب همکاری با سایر دستگاههای متولی و مرتبط همچون دولت، شهرداری و فرمانداریها در اداره امور شهرها مشارکت فعال داشته باشند.

راه حل این رقیب پنداری، شرکت دادن مردم در اداره امور از پایین‌ترین تا بالاترین سطح جامعه ای که در آن زندگی می‌کنند و یا سازمانی که در آن کار می‌کنند بنابر شرح وظایف شوراهای اسلامی شهر و روستا تا باعث علاقه‌مند شدن مردم به حوزه مدیریت و تصمیم گیری اجتماعی گرددیده و نسبت به آن احساس مسئولیت کنند.

علاوه بر این، از این طریق زمینه بحث و گفت‌وگو در سطح محلی و ملی، برای همه افراد و همه گروه‌ها فراهم شود و مسائل و مشکلات اجتماعی به روشنی و با بی‌غرضی و با دیدی انتقادی مطرح و برای آنها راه‌حل‌های مناسب و سازنده پیدا شود و بالاخره روابط سالم و مردمی جایگزین روابط شخصی و بوروکراسی پیچیده و استبدادی گردد.

5- حضور شوراها در کارگروه ها ی استان به عنوان پلی بین مردم و مسئولین الزامی به نظر می رسد اما عملا این مهم محقق نمی شود چه راهکاری برای تحقق این امر پیشنهاد می کنید؟

بر اساس ماده 87 قانون اصلاحیه شوراه مصوب 1382استانداران، فرمانداران و بخشداران موظفند در کلیه شوراها و کمیته¬های تخصصی مرتبط با وظایف شوراها از نماینده شوراهای بخش، شهر، شهرستان و استان به عنوان ناظر جهت شرکت در جلسات دعوت به عمل آورند

  یکی از جلوه­های حضور شوراهای اسلامی تأثیرگذاری بر تصمیم­گیری­هایی است که در سایر نهادها و سازمان­ها صورت می­پذیرد و تأثیرات مستقیم آن متوجه مردم می­باشد و حضور نمایندگان شورا در کاگروه های تخصصی استان می­تواند چگونگی تصمیم­گیری­ها و تصمیم­سازی­های کوچک و کلان را به بدنه جامعه پیوند زند و اطلاع رسانی از نحوه و چگونگی آنها را برای مردم روشن و شفاف نماید.

6-فلسفه اصلی شوراها از نظر شما؟

فلسفه تشکیل شوراهای شهر و روستا تفویض امور به مردم است به‌نحوی که تمام شهروندان و روستاییان در تعیین سرنوشت خود مشارکت داشته باشند ولی اینها به حکم ماهیت و ساختار‌شان معمولا دارای همگونی و هماهنگی منظم و قانونمند اداری و سازمانی نیستند.

اداره شهر و روستا جز با مشارکت شهروندان و روستاییان نمی‌تواند به مرحله اجرا درآید. پس یکی از وظایف مهم و اصلی شوراها بسترسازی برای بروز و ظهور مشارکت عمومی مردم در امور مربوط به شهر و روستاست. شوراها باید به عنوان زبان مشترک مثلث مردم، مسئولان و متخصصان عمل کنند و در راستای توسعه پایدار و دستیابی به مدیریت شهری و روستایی خوب و سالم ارتباط تنگاتنگی با نظام اداری و اقتصادی داشته باشند.

7- امسال مدرک تحصیلی یکی از ملاک های انتخاب اعضای شوراها ست این مورد در پویاتر شدن شوراها چه تاثیری می تواند داشته باشد؟

هرچه اعضای شوراها به قانون، وظایف و دانش علمی مدیریت شهری و روستایی بیشتر آشنا شوند بهتر می‌توانند بر شهرداری‌ها و دهیاری‌ها نظارت کنند.

مدرک تحصیلی در کنار دانش اجتماعی می تواند به تدوین برنامه‌های کوتاه‌مدت و بلندمدت توسعه شهری و روستایی و تنظیم و تصویب بودجه و نظارت دقیق بر نحوه مصوبات و هزینه منابع توسط شهرداری و دهیاری کمک کند و تناسب سنی و تحصیلی و دانش و مهارت‌های شغلی منطبق بر شرح وظایف شوراها موجب پرهیز از هرگونه تصورات و برداشت‌های شخصی و تن ندادن به قواعد جمعی خواهد شد که از شفاف و مشخص نبودن چگونگی تعامل با نهادهای دیگر، قاعده‌مند نبودن ارتباط بین شوراها و مردم و به‌طور کلی بی‌توجهی به نظام شورایی و اعمال ارتباطات در انجام امور مربوط به حل مشکلات به نفع افراد خاص و تضعیف حقوق سایرین جلوگیری خواهد کرد.

8- مهمترین عامل موثر در موفقیت شوراها؟

سرمایه اجتماعی میان اعضای شورا به تشکیل این گروه یاری می رساند و در نتیجه کارایی شورا راافزایش می دهد.

سرمایه اجتماعی برون گروهی مؤثر بر عملکرد شورا در دو حوزه سازمان های دولتی و جامعه قابل تبیین است و این سرمایه، بستگی به میزان اعتمادی دارد که میان شورا با سازمان ها و جامعه وجود داردکه میزان بالای این اعتماد موجب می شود تا اعضای شورا در تعامل با سازمان های دولتی، به جریان گفت وگو و چانه زنی خوشبین بوده و سعی کنند تا تقاضای خود را از طریق پی گیری های محلی برطرف نمایند.

9- سخنی با مردم در خصوص حضور در انتخابات 92

انتخابات پیش روی ملت ایران اسلامی امتحانی بزرگ و بستری مناسب برای نشان دادن بلوغ سیاسی و خلق حماسه ای سیاسی است که این آزمون بزرگ نشان خواهد داد که ملت ایران اسلامی همیشه حماسه ساز بوده است و بر ما فرض است که تمام تلاش خویش را انجام دهیم تا حضور حداکثری در انتخابات را شاهد باشیم که این امر مظهر عزت و آبروی و اقتدار و اراده ملی و نماد مردم سالاری دینی نظام اسلامی در عرصه بین المللی خواهد بود.

• نویسنده : یزد فردا
• منبع خبر : خبرگزاری فردا